Os proxectos TIL. Avaliación

Onte rematamos o camiño trazado para esta primeira incursión no tratamento integrado das linguas cunha xuntanza dos cinco grupos de traballo. Cada centro explicou o seu particular percorrido e amosou un pouco da súa experiencia. Foi unha ocasión moi especial.
A intención de integrar a didáctica das linguas - como temos comentado nesta bitácora - leva a revisar a práctica e renovar o enfoque das aulas de linguas. Iso percibín no discurso dos grupos. Falamos de dificultades, de logros, de descubrimentos e novidades. Falamos moito da necesidade de continuar, porque este é un camiño que se abre, e precisa de tempo para o percorrido.
Foi onte un día de moita calor, unha tarde de praia. Nós pasámola traballando, contrastando os camiños percorridos e pensando en novas posibilidades para o futuro (para que logo falen do horario dos profes).
En vindeiros posts procurarei achegar máis información sobre as propostas que deseñaron e experimentaron estes cinco grupos de profes innovadores:
O equipo do CPI Alfonso VII, de Caldas (coas linguas e/in-migrando en Caldas) - que representaron - para min - a imaxinación
O grupo do CPI de Cuntis (Integralingua) - foron boa mostra de intensidade
As profes de Chancelas, Poio (de música, de Ed. física, idiomas, linguas... o máis interdisciplinar) - a frescura
O equipo de Nantes, Sanxenxo (o proxecto de traballo globalizado centrado nun grupo clase) - transmitiron a pasión
As profes dos IES Castro Alobre e A. Cotarelo (que deseñaron uns primeiros auxilios para a atención do alumnado que provén do estranxeiro nos primeiros momentos) - a forza da realidade

Rematamos coa intervención da profesora Carmen Becerra, da Universidade de Vigo, que nos achegou ás interioridades da construción da narración de historias que máis adoitan ver os nosos alumnos e alumnas: a narración mediantes imaxes en movemento, o cine. Falamos de clásicos e non tan clásicos, de luz, son, planos, escenas, ...

Comenteille, despois da sesión, a Carmen un vídeo que viña de ver nun dos nosos blogues amigos, a casa de tolos e que me tiña abraiado. Entón descubrín que a historia que conta este spot está baseada nun dos maravillosos contos de Leopoldo Lugones.

Velaí o tendes: Ranitas de colores.

Textos: tipos de texto

Un concepto clave para a reflexión lingüística é a tipoloxía textual. Desde o traballo cos diferentes tipos de textos, nos diferentes ámbitos de uso, e concretados no interminable abano de xéneros discursivos, podemos iniciar secuencias de integración na didáctica das distintas linguas.
Esta é unha presentación que utilizamos para achegarnos a estes conceptos:

Til Tipoloxia Textual

View more presentations from Paco Diaz.

Textos ¿que textos?

Andamos - como temos comentado nesta bitácora - ás voltas coa posibilidade de integrar a didáctica das linguas nos centros, e na procura de elementos comúns, de aprendizaxes lingüísticas compartidas, fomos decatándonos da necesidade dun enfoque máis funcional e comunicativo das nosas aulas.
O ensino e a aprendizaxe das linguas centrado nos usos e na competencia comunicativa permítenos compartir amplos espazos que son comúns a todas as linguas curriculares.
Daquela chegamos aos textos. Porque máis aló dun achegamento ás linguas descriptivo e analítico, hai outras posibilidades, que non desbotan a reflexión gramatical, ou literaria), e que focalizan a atención na comprensión e produción de textos.
A noción de texto cobra neste enfoque didáctico un novo significado. Preparei unhas presentacións para ir analizando este e outros conceptos relacionados. Velaí a primeira, sobre o concepto de texto desde unha óptica funcional e comunicativa.

TIL

View more presentations from Paco Diaz.

Irei achegando a esta bitácora as presentacións relacionadas e quedará unha referencia ás mesmas na barra dereita.

TIL NO PROXECTO LINGÜÍSTICO DO CENTRO

As tendencias recentes na aprendizaxe de linguas (estranxeiras), relacionadas coa globalización, cos intercambios culturais, coa inmigración ou coa comunicación internacional, están orientadas cara á perspectiva intercultural, tendo como principal obxectivo o fomento da tolerancia e comprensión internacional e transcultural. A interculturalidade está presente no propio Marco Común Europeo de Referencia para as Linguas e os termos cultura, interculturalidade e consciencia intercultural forman parte dos currículos de linguas (estranxeiras) dos diferentes estados membros da Unión Europea.
Paralelamente, nos últimos anos, o concepto de plurilingüismo foi adquirindo cada vez máis importancia no enfoque sobre aprendizaxe de linguas do Consello de Europa. O enfoque plurilingüe pon en valor o feito de que conforme se expande a experiencia lingüística dunha persoa nos contornos culturais dunha lingua, dende a linguaxe familiar ata a sociedade en xeral, e despois ata as linguas doutros pobos (xa sexan aprendidas na escola, na universidade ou por experiencia directa), a persoa non garda estas linguas en compartimentos mentais separados, senón que desenvolve unha competencia comunicativa á que contribúen todos os coñecementos e as experiencias lingüísticas e na que as linguas se relacionan entre si e interactúan.
O camiño para chegar á xestión ecolóxica ou plurilingüe das linguas (ambientais e estranxeiras) nos centros educativos é aínda longo. Até agora, aínda que xa existen modelos relacionados co tratamento integrado de linguas, a xestión das linguas facíase (e faise) dende unha perspectiva claramente monolingüe, é dicir, cada lingua é programada de xeito independente como se o desenvolvemento da competencia comunicativa nunha lingua non contribuíse ao fomento da mesma no resto das linguas.
O proxecto lingüístico dos centros, entendido como a visión non compartimentada do ensino das linguas no centro, é dicir, dentro do enfoque TIL (Tratamento Integrado das Linguas) deberá, por tanto, xestionarse dende unha perspectiva plurilingüe, negociando e consensuando o obxecto de aprendizaxe e o proceso de ensino e aprendizaxe das linguas.

Para comenzar: as ideas forza.

Estas xornadas que vimos de rematar non deberan ficar aí, coma un recordo interesante. Antes ben queremos que sexan un primeiro paso dun camiño fructífero. Poderían ser un primeiro achegamento a estes conceptos tan esvaradizos:

• As competencias básicas.


• A competencia en comunicación lingüística


• O plurilingüismo.

¿en que consisten?¿como se traballa?¿para que serven?
Coido que temos xa algunhas respostas, algunhas pistas.
Apuntarei unhas cuantas das que eu anotei como fundamentais.

As competencias básicas: unha cuestión de método.

Ideas clave. Ideas forza.

• Traballo en equipo.


• Aprendizaxe mediante tarefas.


• Integración (no tratamento das linguas e da lingua nas áreas)


• Inserción das novas tecnoloxías.
  

Coñecimos e achegámonos a varios recursos para esta liña de traballo:

• O portfolio


• O ensino CLIL.


• Os programas europeos


• O E-twinning

Que outras ideas importantes tiras da túa asistencia ás distintas conferencias e obradoiros? Escribe un comentario a esta entrada. Servirá tamén de saúdo.

Agardamos por eses comentarios.