Plurilinguísmo dubidoso

Sobre a orixe das linguas (1ª parte)

Tiña unha dúbida - unha de tantas - sobre o verdadeiro número de linguas que hai no mundo.

Seica se van perdendo a razón dunhas 15 diarias...

Vaites!

Cando e como se aprenden as linguas?

Efectivamente os comenzos son - as veces - espectaculares. Cal che parece que é a lingua materna desta pequerrecha?

(este é outro novo achádego da nosa infatigable "mariscadora na rede": Belén Junquera, comprobao visitando a súa bitácora casadetolos)

Os proxectos TIL. Avaliación

Onte rematamos o camiño trazado para esta primeira incursión no tratamento integrado das linguas cunha xuntanza dos cinco grupos de traballo. Cada centro explicou o seu particular percorrido e amosou un pouco da súa experiencia. Foi unha ocasión moi especial.
A intención de integrar a didáctica das linguas - como temos comentado nesta bitácora - leva a revisar a práctica e renovar o enfoque das aulas de linguas. Iso percibín no discurso dos grupos. Falamos de dificultades, de logros, de descubrimentos e novidades. Falamos moito da necesidade de continuar, porque este é un camiño que se abre, e precisa de tempo para o percorrido.
Foi onte un día de moita calor, unha tarde de praia. Nós pasámola traballando, contrastando os camiños percorridos e pensando en novas posibilidades para o futuro (para que logo falen do horario dos profes).
En vindeiros posts procurarei achegar máis información sobre as propostas que deseñaron e experimentaron estes cinco grupos de profes innovadores:
O equipo do CPI Alfonso VII, de Caldas (coas linguas e/in-migrando en Caldas) - que representaron - para min - a imaxinación
O grupo do CPI de Cuntis (Integralingua) - foron boa mostra de intensidade
As profes de Chancelas, Poio (de música, de Ed. física, idiomas, linguas... o máis interdisciplinar) - a frescura
O equipo de Nantes, Sanxenxo (o proxecto de traballo globalizado centrado nun grupo clase) - transmitiron a pasión
As profes dos IES Castro Alobre e A. Cotarelo (que deseñaron uns primeiros auxilios para a atención do alumnado que provén do estranxeiro nos primeiros momentos) - a forza da realidade

Rematamos coa intervención da profesora Carmen Becerra, da Universidade de Vigo, que nos achegou ás interioridades da construción da narración de historias que máis adoitan ver os nosos alumnos e alumnas: a narración mediantes imaxes en movemento, o cine. Falamos de clásicos e non tan clásicos, de luz, son, planos, escenas, ...

Comenteille, despois da sesión, a Carmen un vídeo que viña de ver nun dos nosos blogues amigos, a casa de tolos e que me tiña abraiado. Entón descubrín que a historia que conta este spot está baseada nun dos maravillosos contos de Leopoldo Lugones.

Velaí o tendes: Ranitas de colores.

Textos: tipos de texto

Un concepto clave para a reflexión lingüística é a tipoloxía textual. Desde o traballo cos diferentes tipos de textos, nos diferentes ámbitos de uso, e concretados no interminable abano de xéneros discursivos, podemos iniciar secuencias de integración na didáctica das distintas linguas.
Esta é unha presentación que utilizamos para achegarnos a estes conceptos:

Til Tipoloxia Textual

View more presentations from Paco Diaz.

Textos ¿que textos?

Andamos - como temos comentado nesta bitácora - ás voltas coa posibilidade de integrar a didáctica das linguas nos centros, e na procura de elementos comúns, de aprendizaxes lingüísticas compartidas, fomos decatándonos da necesidade dun enfoque máis funcional e comunicativo das nosas aulas.
O ensino e a aprendizaxe das linguas centrado nos usos e na competencia comunicativa permítenos compartir amplos espazos que son comúns a todas as linguas curriculares.
Daquela chegamos aos textos. Porque máis aló dun achegamento ás linguas descriptivo e analítico, hai outras posibilidades, que non desbotan a reflexión gramatical, ou literaria), e que focalizan a atención na comprensión e produción de textos.
A noción de texto cobra neste enfoque didáctico un novo significado. Preparei unhas presentacións para ir analizando este e outros conceptos relacionados. Velaí a primeira, sobre o concepto de texto desde unha óptica funcional e comunicativa.

TIL

View more presentations from Paco Diaz.

Irei achegando a esta bitácora as presentacións relacionadas e quedará unha referencia ás mesmas na barra dereita.

Comunicación non verbal

Entramos, da man de Begoña Jamardo, experta en aspectos non verbais da comunicación, neste inquedante mundo da comunicación sen verbas.
Un acto de comunicación consiste, na súa meirande parte, en comunicación non verbal.
Aínda así, concentramos a nosa atención case con exclusividade nos aspectos verbais, en sutilezas lingüísticas, e descuidamos estes aspectos non verbais que tanto condicionan a eficacia, o éxito da comunicación.

Para profundar nestes contidos:
Linguaxe non verbal na docencia
A escola fracasa na xestión das emocións
Queixas dos profesores
Non-verbal awareness and teaching competence
Pupils' non verbal responses

Competencia comunicación lingüística

Comezou o curso de formación sobre a competencia en comunicación lingüística. Traballamos desde o punto de vista do profesorado de linguas. Tratamos de establecer as implicacións metodolóxicas do ensino centrado en competencias, e partimos dalgunhas consideracións de base:

1. Competencia implica posta en práctica, manexo de capacidades en situación. A competencia comunicativa implica a proposta ao alumnado de demandas complexas, de tarefas reais ou realistas de comunicación. Lévanos a un enfoque comunicativo e funcional nas aulas de linguas.

2. Tomamos como referencia de especial interese e fonte de información o Marco Europeo Común de Referencia para as linguas.

3. Tratamos de revisar propostas didácticas nos principais ámbitos de interacción comunicativa: os textos da vida cotiá (intertextualidade); textos dos medios de comunicación (obradoiro TIC); e os textos académicos (Proxectos documentais).

4. Tratamos de definir as implicacións metodolóxicas deste concepto novo. Implicacións para as áreas lingüísticas (competencias sociolingüística e prágmática) e non lingüísticas (contribución á competencia lingüística desde as áreas).

5. Consideramos a integración coma unha das fundamentais implicacións metodolóxicas deste novo enfoque: a integración na didáctica das linguas e das linguas e outras áreas.

6. A avaliación non é independente destas propostas metodolóxicas, antes ben forma parte das mesmas. As propias tarefas complexas permiten a avaliación e o Portfolio das linguas resulta unha ferramenta de esencial interese.

7. Dentro deste enfoque cobra especial relevancia un concepto amplo de competencia comunicativa, cunha atención especial aos procesos comunicativos non verbais.

Iremos definindo e ampliando cadanseu punto deste listado.

¿Como se lerán os libros no futuro?

Seguramente moitos de vos xa o coñecedes, pero, para aqueles escépticos da lectura dixital, aquí lles deixo este fantástico vídeo da editorial Editis que nos adianta como se lerá no futuro. Posiblemente máis perto do que pensamos dada a exponencial evolución das TIC.

Stand by me

Playing For Change: Song Around the World Stand By Me from Concord Music Group on Vimeo.

I have not found a better way to wish you Bo Nadal e un venturoso 2009, Feliz Navidad y los mejores deseos para 2009, Bon Nadal i feliç Any Nou, Zorionak eta Urte Berri On, Joyeux Noël et Bonne Année, Buon Natale e Felice Anno Nuovo, Froehliche Weihnachten und ein glückliches Neues Jahr, Merry Christmas & Happy New Year...

En fin. Que todos/as poidades estar xunto a quen queredes. O único que importa.